Madrid’deki bombalı saldırılar İspanya’daki seçim sonuçlarını nasıl etkiledi? Ukrayna’da seçimlere itiraz nasıl ‘Turuncu Devrim’i doğurdu? Güney Kıbrıs’ta Annan Planı’yla ilgili referandumdan neden hayır sonucu çıktı? Seçimlerle ilgili bu sorulara cevap veren bir kitap Avrupa Siyasi Danışmanlar Derneği tarafından yayımlandı. Kitap 2004’te Avrupa’da gerçekleştirilen yirmi iki seçim kampanyasını inceliyor, bu seçimlerin iç yüzünü ortaya çıkaran ilginç analizleri ve kampanya örneklerini bir araya getiriyor. 2004’te Avrupa’daki seçimleri ‘Avrupa Seçimleri’, ‘Başkanlık/Parlamento Seçimleri/Referandumu’, ‘Bölgesel/Yerel Seçimler’ başlıkları altında ele alan kitap kampanya afişleri ve seçim sonuçlarını geçmiş dönemdekileri de ekleyerek gösteren tablolarla zenginleştirilmiş. Türkçede basılması vesilesiyle kitabın yayımcısı, Avrupa Siyasal Danışmanlar Derneği kurucusu, Avusturyalı siyasal danışman Sepp Hartinger’la ayaküstü konuştuk. Konuştuğumuz konuların ayrıntıları kitapta! Son yıllarda, Avrupa ülkelerindeki seçimlerde oy kullanma oranının gittikçe düştüğü görülüyor. Bu, Avrupa demokrasisi açısından bir krizi mi işaret ediyor? Kriz durumunda değiliz, bazen oy kullanan seçmen oranının azaldığı doğru. Porto’da bu sene yaptığımız konferansın anateması buydu. Bunun nedenlerini tartıştık. Farklı nedenler ortaya çıktı. Örneğin Avrupa seçimlerine insanlar ilgisizdi bunun nedeni Avrupa parlamentosunun politik kararlar alan gerçek bir iktidar olarak görmemeleri idi. Diğer seçimlerdeyse farklı nedenler vardı. Örneğin yeni seçilen hükümetten hayalkırıklığına uğramak gibi. Avrupa’da sağın yükselişi hakkında ne düşünüyorsunuz? Bu, hükümete gelen büyük partilerden hayal kırıklığı yaşanmasıyla ortaya çıktı. İnsanlar, merkez sağ ve merkez sol partiler karşısında hayal kırıklığına uğradılar. Soğuk savaş döneminde partiler arasındaki ayrımlar çok daha ideolojikti, kampanyalar da bu paralelde yapılıyordu. Soğuk savaş sonrasında bunun yerini neler aldı? Evet, önceden çok daha kolaydı. Artık daha zorlaştı. En önemli başlıklar sosyal problemler, işsizlik gibi sorunlar oldu. Ukrayna gibi ülkeler için genç demokrasiler deniyor. Dışarıdan demokrasi ithali ülke içinde demokrasinin kurumsallaşması açısından ne kadar sağlıklı? Seçim sonucundaki haksızlık üzerine insanlar haklarını aradılar ve yeni bir seçim yapıldı. Yani halk, hakkını aradığı zaman ve güçlü olduğu zaman bir şeyleri değiştirebiliyor, biz bu süreçten bunu anladık. Tabii ki biz dışarıdan demokrasi götürmemeliyiz, demokrasinin oturması için yardım etmeliyiz. Demokrasi her şeyden önce ötekine saygı göstermek demektir. Dolayısıyla bu Irak örneğindeki gibi yapılmamalı. İspanya’daki terör saldırılarının seçim sonuçları üzerindeki etkisini nasıl yorumluyorsunuz? Büyük bir etkisi oldu. Ama temel etken bu değildi. Temel etken, muhafazakâr hükümetti. İnsanlar, kendilerine yalan söylendiğini düşündü. Sosyal demokratlar Irak müdahalesine karşı çıkıyordu, insanlara bunun yanlış olduğunu anlatıyordu ve onları etkiliyordu ve bu saldırı da onları doğrulamış oldu.