Palu - Harput 1878 Çarsancak, Çemişgezek, Çapakçur, Erzincan, Hizan ve Civar Bölgeler adlı çalışma, 1877-1878Osmanlı-Rus Savaşı’nın hemen sonunda Ermeni Patrikhanesi tarafından Anadolu’da görevlendirilen üç Ermenirahibin gözlemlerini Türkçeye aktaran önemli bir kaynak olma niteliğini taşımaktadır. Rahiplerin yazdıklarıraporlardan oluşan ikinci cildi yayına hazırlayan Arsen Yarman, bu raporlarda sözü edilen iktisadi, siyasi ve askeribilgilere tarihsel bir bağlam kazandırmak için uzun bir “Sunuş” kaleme almış ve bu hacimli çalışma kitabın ilkcildini oluşturmuştur.İkinci ciltte her üç rahip de (Vahan Bardizaktsi, Boğos Natanyan ve Karekin Sırvantsdyants) savaş sırasında vesavaşın hemen ardından gezdikleri şehirlerdeki Ermenilerin yaşadıkları ekonomik sıkıntıları ve duydukları güvenlikkaygılarını ayrıntılı olarak anlatmaktadırlar. Böylelikle devlete ödedikleri vergilerin yanı sıra bölgede hâkim olanaşiretlerin baskı ve saldırılarına da maruz kalan Ermeni köylülerin yaşadıkları güç koşullar hakkında son dereceönemli bilgilere sahip olunabilmektedir. Rahiplerin raporlarında Ermeni manastır, kilise, okul ve derneklerihakkındaki bilgilerin yanı sıra bölgede yaşayan diğer halklar hakkındaki gözlemlere de yer verilmektedir.Arsen Yarman tarafından kaleme alınan birinci ciltte ise rahiplerin görevli olduğu dönemde bölgenin sosyaltarihseldurumu, imparatorluğunvergi politikaları, Osmanlı-Rus Savaşı’nın yarattığı yıkım, Kürt aşiretleriyleErmeni köylüler arasındaki gerilim, Ermeni toplumunun iç ayrışmaları ve 1860’lardan itibaren güçlenmeyebaşlayan haksızlıklara karşı direniş eğilimleri hakkında bilgiler bulmak mümkündür.Her üç rahibin anlatımlarına eşlik eden ayrıntılı dipnotlar ve zengin görsel malzemeler de elinizdeki kitabızenginleştiren hususlar arasındadır.
Kitap Yorumları - (0 Yorum)