Xanê Çengzêrîn olarak da bilinen Dımdım destanı, 17.yüzyılda İran Kürdistan’ında yaşanmış gerçek bir ayaklanmaya dayanmaktadır. Ayaklanmanın merkezi Mergever bölgesinde yer alan Dımdım kalesiydi. Uzun gezginlik yıllarından sonra Kürt Hanı, İran Şahına giderek hizmetlerine karşılık öküz derisi büyüklüğünde bir toprak parçası ister ve buraya çok sağlam bir kale inşa eder. Han güçlenir, egemenliğini ilan eder, Şahla arası açılır. İran Şahı Dımdım kalesinin üzerine ordular yollar, kale kuşatılır. Kürtler Emir Han’la birlikte 7 yıl bu kuşatmaya karşı koyar. Han, Türk padişahından ve Kürt aşiretlerinden yardım ister. Kürt folkloruyla ilgili önemli çalışmalar yapmış olan Ordixanê Celil’in doktora tezi olarak hazırladığı Dımdım destanının farklı dönemlerde farklı yörelerden derlenmiş 6 varyantının orijinal metnini Türkçesiyle birlikte sunuyoruz.