Süryaniler, sadece Türkiye'nin değil aynı zamanda tüm Ortadoğu coğrafyasının en eski etnik topluluklarından biridir. Konuştukları Arami dili hem Yahudilerin ve hem de Ortadoğu'da yaşamış bulunan eski kültürlerin ana lisanıdır. Bu nedenle, özellikle bu dilde yazılı olan kaynaklar dünya kültürünün nirengi noktalarını oluşturmaktadır. Süryani tarihçilerin bin yıllar boyunca yazdığı eserler Ortadoğu'daki topluluklarca okunmuştur ve bugün geçmişteki uygarlıklarla ilgili bilgilerimizin de temelini oluşturmaktadır.Yakup Bilge, Mardin Midyat'lı bir ailenin oğlu olarak dünyaya geldi. İstanbul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü mezunu olan yazar, bu okulda lisans sonrası çalışmalarda da bulundu. Süryani kültürünü ve dilini anlatan bu kitabında bizleri hiç bitmediğimiz bir dünyaya götürüyor. Zvi-Geyik Yayınları olarak, okurlarımızın bu kitabımıza da hakettiği değeri vereceğine inanıyoruz.
Yazar, Süryaniler hakkında yazdığı yüksek lisans tezini kısmen geliştirerek kitap haline getirmiş, fakat bazı konular çok üstü kapalı geçilmiş, biraz daha geliştirilebilirdi. Mesela 1.Dünya Savaşı sırasında Türklere saldıran Süryanilerin bu tutumunun daha sonraki dönemde müslüman halk ile olan ilişkileri üzerinde ne gibi etkileri olduğuna pek değinilmemiş. Abdülhamit dönemindeki panislamist politikaların Süryanileri çok olumsuz etkilediğine değinilmiş fakat bir çok tarihçiye göre de Abdülhamit hiç bir zaman panislamist bir politika izlememiştir. Bunun, Avrupalıların Abdülhamit’i baskı altına alabilmek için uydurduğu asılsız ithamlardan biri olduğu konusunda pek çok tarihçi hemfikirdir artık. Süryanilere devlet hizmetlerinde görev verilmediği için Süryanilerin eğitimden uzaklaştığını yazıyor yazar, fakat avukat, doktor, mimar, müşavir, mühendis olmaya engel midir Süryani olmak? Bence bu çok dar bir yaklaşım. Kitap pek çok yönden araştırma eksiklikleri hissettiriyor okuyucuya. Yine de Süryaniler hakkında en az da olsa bilgi sahibi olmak isteyenler için tavsiye edilebilecek bir kitap.
Bir Süryani’nin kaleminden “yüksek lisans tezi” olarak yazılmış “Süryani Tarihi”ni okumaya başlamadan, yazarın taraf olabileceği ve olayları anlatırken objektif davranamayacağı endişelerini taşıyordum. Kitabı okuyup bitirdikten sonra bu endişelerimin haklılığı ortaya çıktı. Özellikle Türkiye Süryanileri anlatılırken Sultan II. Abdülhamit’e ve onun politikalarına karşı son derece tarafgir yaklaşımlar sergileniyor. Birinci Dünya Savaşı yıllarında bölgedeki Kürt azınlıkla birlikte Osmanlı ordusuyla savaşmış bu insanlarin daha sonra göçe zorlandığı da iddia edilmekte. Bu iddianın arkasından ise, zorunlu göçler sırasında, kitabın 20. sayfasında “onbinlerce” Süryaninin öldüğü yazılı. Ardından ilerleyen sayfalarda “onbinler” ifadesi yerine “binler” nitelemesi kullanılıyor. Yine 1960’lı yıllarda baslayıp devam eden göçlerin sebepleri ise bir türlü belirlenemeyip faturanın Türk halkına çıkartılması yönünde zorlamalar yapılıyor. Bütün bunların yanında bakir bir alanı gücü yettiğince doldurmayı amaçlayan bir kitap. Bilimsellik degerinin tartışılması gerekirken okuyucusuna azınlık bir toplumun yaşam biçimini anlatması bakımından dikkate değer.
Kitap Yorumları - (2 Yorum)
Yazar, Süryaniler hakkında yazdığı yüksek lisans tezini kısmen geliştirerek kitap haline getirmiş, fakat bazı konular çok üstü kapalı geçilmiş, biraz daha geliştirilebilirdi. Mesela 1.Dünya Savaşı sırasında Türklere saldıran Süryanilerin bu tutumunun daha sonraki dönemde müslüman halk ile olan ilişkileri üzerinde ne gibi etkileri olduğuna pek değinilmemiş. Abdülhamit dönemindeki panislamist politikaların Süryanileri çok olumsuz etkilediğine değinilmiş fakat bir çok tarihçiye göre de Abdülhamit hiç bir zaman panislamist bir politika izlememiştir. Bunun, Avrupalıların Abdülhamit’i baskı altına alabilmek için uydurduğu asılsız ithamlardan biri olduğu konusunda pek çok tarihçi hemfikirdir artık. Süryanilere devlet hizmetlerinde görev verilmediği için Süryanilerin eğitimden uzaklaştığını yazıyor yazar, fakat avukat, doktor, mimar, müşavir, mühendis olmaya engel midir Süryani olmak? Bence bu çok dar bir yaklaşım. Kitap pek çok yönden araştırma eksiklikleri hissettiriyor okuyucuya. Yine de Süryaniler hakkında en az da olsa bilgi sahibi olmak isteyenler için tavsiye edilebilecek bir kitap.
Bir Süryani’nin kaleminden “yüksek lisans tezi” olarak yazılmış “Süryani Tarihi”ni okumaya başlamadan, yazarın taraf olabileceği ve olayları anlatırken objektif davranamayacağı endişelerini taşıyordum. Kitabı okuyup bitirdikten sonra bu endişelerimin haklılığı ortaya çıktı. Özellikle Türkiye Süryanileri anlatılırken Sultan II. Abdülhamit’e ve onun politikalarına karşı son derece tarafgir yaklaşımlar sergileniyor. Birinci Dünya Savaşı yıllarında bölgedeki Kürt azınlıkla birlikte Osmanlı ordusuyla savaşmış bu insanlarin daha sonra göçe zorlandığı da iddia edilmekte. Bu iddianın arkasından ise, zorunlu göçler sırasında, kitabın 20. sayfasında “onbinlerce” Süryaninin öldüğü yazılı. Ardından ilerleyen sayfalarda “onbinler” ifadesi yerine “binler” nitelemesi kullanılıyor. Yine 1960’lı yıllarda baslayıp devam eden göçlerin sebepleri ise bir türlü belirlenemeyip faturanın Türk halkına çıkartılması yönünde zorlamalar yapılıyor. Bütün bunların yanında bakir bir alanı gücü yettiğince doldurmayı amaçlayan bir kitap. Bilimsellik degerinin tartışılması gerekirken okuyucusuna azınlık bir toplumun yaşam biçimini anlatması bakımından dikkate değer.