Köy Enstitülerini kuranlar, başta Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç olarak minnetle anmaktayım.  /İsmet İnönü   Tonguç, Türk Eğitiminin  Pestalozzi’sidir. İsviçreli  Pestalozzi, yoksul ve kimsesiz çocukları okutup eğitmek  için çalışmıştı. Tonguç, aynı acıyan ruhla, köylü çocuklarımızı bilginin ışığına kavuşturmak  için çabaladı. /Hasan Ali Yücel   Ben, bütün  uzun hayatımda, İsmail Hakkı Tonguç gibi içten, ateşli anlayışlı bir milliyetçiyi az gördüm. /Ahmet Emin Yalman   Sonuna kadar iyi şeylere inanmış insan kadar hiç kimse güçlü değildir, Tonguç Baba kadar da hiç kimse  güçlü değildir.Tarihimizin büyük adamlarından biriydi. Aydınlıklarımız onlardan gelir, öyle adamlardan. /Yaşar Kemal                     Tonguç, sözü düşüncesi ve bütün davranışları birbirine uygun, toplumumuzda  az görülen bir kişiydi. /Aziz Nesin                    Tonguç, köye ışık getirmeyi ülkü edinen ve bu dava uğruna canını veren ilk ve tek Türk eğitimcisidir. /Azra Erhat