Rivayet İlimlerinde Haber-i Vahidlerin İtikat ve Teşri Yönlerinden Değeri
Tanıtım Bülteni
Haber-i vâhid türündeki menkûlât, özel¬likle Peygamber’imizin hadisleri, İslâm Dini'nde kuvvetli bir delil ve bir bilgi kaynağıdır.Hicrî ilk üç asırdan günümüze kadar gelmiş değişik örneklerine sahip olduğumuz, “haber-i vâhidlerle amelin vücûbu” na en kuvvet¬li delil, adı geçen haberler lehindeki sahâbe ve tâbiûn icmâ'larıdır. İhtiyat tedbiri olarak bazan ikinci bir şahsın şâhitliğini isteyen bu nevi tatbikat örneklerinde, haber sahipleri hep tek kişidir. Haber-i vâhid tabirinin ilk zamanlardaki tariflerine uygun olan bu örneklerin bir kıs¬mında, zikri geçen ikinci ve üçüncü şahısların olaya şâhitlikleri o ha¬beri, yine vâhidin haberi olmaktan kurtaramamaktadır. Çünkü sonra-dan yayılan telakkiye göre haber-i vâhid: “Tevâtür yoluyla gelen ha¬berlerin dışında kalan haberler” olarak tanımlanmaktadır. Bu görüşe göre Hazret-i Peygamber'in hadislerinden pek çoğu bu vasıftaki ha¬berlerdir. Nitekim pek çok âlim, sünnetin ve hadislerin çoğunluğunu, âhâdın haberleri teşkil ettiğini açıkça belirtmişlerdir.Cumhur tarafından İslâm teşriinde delil olarak kabul edilip kullanılan haber-i vâhidler için şüphesiz itiraz edenler de olmuştur. Fa¬kat bu muhâlefetlerin hepsi diyebileceğimiz çoğunluğu, mesnetsiz ve tenakuzlu görülmektedir. Çünkü, tatbikatta bu haberleri beğenmeyen itirazcıların, bizzat haber-i vâhidlere sarıldıkları, onları delil olarak kul¬landıkları tespit olunmuştur.Bu çalışmamız, İslâm ilim hayatına hiç olmazsa, dağınık malze¬menin bir araya toplanması, bazı kapalı noktaların açıklığa kavuşma¬sı, birtakım kapalı terminolojiye bağlı yanlışların halli, gerekli bir kaç yerde kanaat serdi gibi mütevâzı hizmetleri yapabilirse mutlu olacağız.
Kitap Yorumları - (1 Yorum)
Hadis üzerine çalışma yapanlar ve bu ilme merakı olanların mutlaka okuması gereken bir eser.