Bence, Refik Halit’in affı kararı üzerinde bu içli yazılarının tesiri büyük olmuştur. Atatürk’ün bunları okuyup duygulandığını yakından biliyorum.Fakat, birkaç zamandır gönlünde beslemekte olduğu bu af arzusunun nihayet kanuni bir şekilde uygulanmasına yol açan yazı –buna bir eser dediyebiliriz- öyle sanıyorum ki, Refik Halit’in Deli adlı küçük bir komedya kitabıdır.Atatürk, hiçbirimizin görmediği bilmediği bu eserciği neredenbulmuştu ve ona kim göndermişti hatırlayamıyorum. Yalnız, dün geçmiş bir olay gibi noktası noktasına hatırladığım şudur: Bir akşam, Atatürk,sofraya oturduğumuz sırada “Çocuklar,” demişti, “size bu akşam tadına doyum olmaz bir ‘ziyafet-i edebiye’ çekeceğim” ve elinde tuttuğu cepdergisi kıtasında bir kitabı göstererek: “Bu” diye ilave etmişti, “Refik Halit’in, yirmi yıllık bir akıl hastasının, şuuru yerine gelip kendini baştan başadeğişmiş bir Türkiye içinde bulunca, tekrar dirilişini gösteren bir tiyatro piyesidir.” Ve gözlüğünü takarak bizzat kendisi okumağa başlamıştı.”(Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları, 71–72) Refik Halid Karay, güncel olaylara getirdiği mizahi yaklaşımın bir örneğiolan Deli’de, cumhuriyet sonrası modernleşme sürecinde değişen hayat şartlarını ve hayata dahil olan yenilikleri eskiyle kıyaslayıp okuyucusunugülümsetirken, Ankara ve Karacaoğlan hakkındaki detaylı anlatımı ile de dönemin Ankara’sına ve büyük ozana ışık tutuyor.
İlk sayfalarında kitaba da adını veren Deli adlı piyesle karşılıyor bizi yazar.
Meşrutiyet yönetimi sonrası bilincini kaybedip bu bilinci Cumhuriyet sonrası Türkiye’de kazanan Maruf Bey’in durumu alaylı ve mizahi bir dille anlatılıyor.
•
Devamında büyük Ankara yangınına (1916) ve çeşitli icatların gelişimine değiniyor.
•
Karacaoğlan için özel bir başlık açıp onun kaleme aldıklarından alıntılarla iyi bir edebiyat tarihçisi olduğunu da gösteriyor.
•
Son olarak şu cümleleriyle:
“Eli neye sürülse tahlilini yapmak isteyen bir kimyager farz ediniz; ben ona döndüm. Kalemime bir Türkçe kelime dolaştı mı ayıklamadan yapamıyorum; rahatım da kaçıyor.”
anlatmış olduğu sözcüklere takıntılı halini farklı örneklerle pekiştirip sonlandırıyor kitabı.
•
Çok şey katacak. Buyurun.
Kitap Yorumları - (4 Yorum)
Atatürk’ün çok sevdiği ve cemiyette arkadaşlarına okuduğu tiyatro eseri kitabın devamında refik halid’in tefrika yazıları da var okuyunuz efendim
Refik Halit Karay Türkçeyi en iyi kullananlardan..Dönemi çok iyi yansıtan kitaplardan…
Cumhuriyet sonrası geçişi ironik göndermelerle işleyen çok kaliteli bir eser.
İlk sayfalarında kitaba da adını veren Deli adlı piyesle karşılıyor bizi yazar.
Meşrutiyet yönetimi sonrası bilincini kaybedip bu bilinci Cumhuriyet sonrası Türkiye’de kazanan Maruf Bey’in durumu alaylı ve mizahi bir dille anlatılıyor.
•
Devamında büyük Ankara yangınına (1916) ve çeşitli icatların gelişimine değiniyor.
•
Karacaoğlan için özel bir başlık açıp onun kaleme aldıklarından alıntılarla iyi bir edebiyat tarihçisi olduğunu da gösteriyor.
•
Son olarak şu cümleleriyle:
“Eli neye sürülse tahlilini yapmak isteyen bir kimyager farz ediniz; ben ona döndüm. Kalemime bir Türkçe kelime dolaştı mı ayıklamadan yapamıyorum; rahatım da kaçıyor.”
anlatmış olduğu sözcüklere takıntılı halini farklı örneklerle pekiştirip sonlandırıyor kitabı.
•
Çok şey katacak. Buyurun.