Tanzimat, etkisinde kaldığı Aydınlanmanın aklilik, hakikate uygunluk, evrensellik, objektiflik, ölçülebilirlik gibi kriterlerine uymadığı için Divan Şiiri'ni hayatın dışına iter. Çünkü, Divan Şiiri'nin Aydınlanmanın ölçülerine hiç uymayan, hakikat ve dış dünya ile doğudan ilgisi olmayan müteal, mistik, mücerret bir dünyası vardır. Tanzimat bunun yerine, akıl'a dayanan bir çözümleme tarzını devreye sokar. Artık algı kalıpları değişmiştir. Şiirden düşünceye geçme zamanı gelmiştir. Hakikati temsil etmekte yetersiz kalan şiir, temel bir edebi tür olmaktan çıkar. Edebiyatımız, gerçeği olduğu gibi yansıtmaya çalışan romanlar, hikayeler ve tiyatrolarla dolar. Şiir de bu kervana katılarak, toplumsal bir görev üstlenir. Tanzimat sonrası, yaşama alanı iyice daralan Divan Şiiri ise, artık, eskiye bağlı birkaç şairin mısralarında suni teneffüslerle yaşatılmaya çalışılan kayıp bir paradigmadır.
Michel Foucault’nun epistemolojisini hareket noktası alarak , yüzyıllar boyu edebiyatımıza damgasını vurmuş olan divan edebiyatının nasıl bir zihinsel kırılma ile yerini Tanzimat’a bıraktığını anlatan mükemmel bir eser.Herhangi bir dönemde verilmiş olan sanatsal veya bilimsel ürünleri yalnızca o dönemi kuşatan epistemik cemaatin kriterleri ile yargılayabilirsiniz deniyor.Tanzimatçıların düştüğü en büyük yanılgı kendi dönemlerine damgasını vuran aydınlanmacı ve pozitivist söylemi divan edebiyatçılarına da uygulamaları olmuştur.
Kitap Yorumları - (2 Yorum)
Michel Foucault’nun epistemolojisini hareket noktası alarak , yüzyıllar boyu edebiyatımıza damgasını vurmuş olan divan edebiyatının nasıl bir zihinsel kırılma ile yerini Tanzimat’a bıraktığını anlatan mükemmel bir eser.Herhangi bir dönemde verilmiş olan sanatsal veya bilimsel ürünleri yalnızca o dönemi kuşatan epistemik cemaatin kriterleri ile yargılayabilirsiniz deniyor.Tanzimatçıların düştüğü en büyük yanılgı kendi dönemlerine damgasını vuran aydınlanmacı ve pozitivist söylemi divan edebiyatçılarına da uygulamaları olmuştur.
Yüzyıllar boyu değerini, özgünlüğünü koruyan eserler ve ölümsüzlüğe kavuşan şairler hakkındaki her eser bu büyülü dünyayı tanımamızısağlıyor.